บุญแห่งความสุภาพอ่อนโยน

พระพุทธเจ้าทรงบอกว่า การที่คนเราจะบริสุทธิ์ได้นั้น นอกจาก ทาน ศีล ภาวนาแล้ว จะต้องประพฤติตนอ่อนน้อมอีก

การประพฤติอ่อนน้อมเป็นอีกกลยุทธ์หนึ่งในการที่จะทำให้เราสะอาดบริสุทธิ์

ความอ่อนน้อมอ่อนโยนเป็นธรรมชาติของชีวิตทุกชนิด ในขณะที่มีชีวิตอยู่ ร่างกายจะอ่อนสลวยมากทีเดียว ยืดหยุ่น เหยียดแข้งเหยียดขาเดินไปมาได้ เคลื่อนไหวได้ตลอด แต่พอตายไปแล้วจะแข็งไปหมด จับแขนงอก็ไม่ได้ มันแข็งกระด้าง

ดังนั้น ความแข็งกระด้างคือสัญลักษณ์ของความตาย ความอ่อนสลวยคือสัญลักษณ์ของความมีชีวิตชีวา

ด้วยเหตุนี้ พระกุมารกัสปะจึงบอกว่า มนุษย์เมื่อตายแล้วจะแข็ง น้ำหนักจะเพิ่มมากขึ้น แต่คนเราเมื่อยังมีชีวิตอยู่จะอ่อนโยนอ่อนสลวย

มีสามสิ่งที่เราควรเข้าใจในเรื่องของความอ่อนโยน คือ...

- ภาวะควรแก่การงาน
- อานิสงส์ต่อเนื่องและ
- การสร้างสมความอ่อนโยนอย่างมั่นคงและทรงพลัง

ความอ่อนโยนควรแก่งาน

พระพุทธเจ้าทรงสอนว่า ชีวิตที่พร้อมแก่การทำงานนั้นจะต้องมีจิตมุทิตากับกายมุทิตา

จิตมุทิตา หมายความว่า จิตที่อ่อนโยนพร้อมแก่การงาน คือต้องอ่อนโยนจึงจะพร้อมแก่การทำงาน ถ้าแข็งกระด้างอยู่ เช่น โกรธอยู่ มันทำอะไรไม่ได้ ถ้าความคั่งแค้นมันยังไม่หายไป มันยังไม่พร้อมจะทำงาน จิตมันจะวนเวียนอยู่กับความพยาบาทนั่นแหละ

กายมุทิตา คือ กายจะต้องอ่อนสลวยจึงจะควรแก่การงาน ถ้าใจกระด้างแข็ง กายก็แข็งกระด้าง มันไม่ไปไหนหรอก มันก็อยู่ตรงนั้นเขาเรียกว่าคนเอากรอบมาครอบตัวเอง มากๆ เข้าก็จะยึดถือโน้นยึดถือนี้ ยิ่งยึดมากก็ยิ่งแข็งกระด้าง เช่น ยึดถือตัวตน ข้าคือคนเก่ง ฉันคือคนดี ฉันมีตำแหน่งสูง ฉันจะต้องเป็นอย่างนั้น ฉันจะต้องเป็นอย่างนี้ คนอื่นจะต้องเข้าใจฉันอย่างนั้น ใครมาทำไม่ดีกับฉันไม่ได้ ถ้าอย่างนี้เขาเรียกว่ายึดองค์ประกอบโลกมาเป็นตัวตน พอยึดมากๆ ก็จะเกร็ง แล้วก็เลยกระด้างเข้าทุกทีๆ พอกระด้างก็ไม่ควรแก่การงานคือทำอะไรก็ไม่สะดวก มันติดยึดไปหมด ทำอะไรมันก็ไม่ขยับ เหมือนถูกตรึงไปหลายทิศพร้อมๆ กัน ขยับไปทางไหนก็ขยับไม่ได้ เมื่อขยับไม่ได้ก็อึดอัดก็ยิ่งมีปฏิกิริยาที่หยาบกระด้าง เมื่อหยาบกระด้างก็จะเปราะบางมากแตกง่ายมาก

แต่เมื่อใดที่เขาเป็นอิสระ เขาจะขยับไปทางไหนเขาก็ขยับไปได้สะดวก ใช้ความยืดหยุ่น ใช้ความอ่อนโยนของชีวิตสร้างชีวาได้จริงๆ ด้วยความสงบมั่นคงทรงพลังกว่ามากนัก

ดังนั้น กายมุทิตากับจิตมุทิตาจึงทำให้พร้อมควรแก่การงาน และความสัมพันธ์อันละเอียดลึกซึ้ง

ความพร้อมที่ควรแก่การงานแล้วปฏิบัติงานได้ด้วยดีนั้นจะทำให้เกิดการพัฒนาเหมือนยอดไ
ม้ ยอดไม้เป็นส่วนที่อ่อนที่สุดของต้นไม้ เพราะมันเป็นส่วนที่อ่อนมันจึงเจริญงอกงามไปสู่เบื้องสูง ขณะที่ส่วนที่หยาบกระด้างที่สุดของต้นไม้คือเปลือก และแน่นที่สุดคือแก่น แต่แก่นในขณะที่มันมีชีวิตอยู่มันก็มีของเหลวอยู่เยอะในตัวแก่น ส่วนที่กระด้างที่สุดของต้นไม้คือเปลือก อนาคตของเปลือกคือร่วงหล่นสู่ดิน ด้วยเหตุนี้จึงบอกว่าความแข็งกระด้างเป็นสัญลักษณ์ของความตาย ส่วนความอ่อนโยนคือความอ่อนสลวยคือสัญลักษณ์ของความเจริญงอกงาม

จิตของเราก็ดี ร่างกายของเราก็ดี ถ้าจะมีความเจริญงอกงามจะต้องมีความอ่อนสวลวย ถ้าเด็กเกร็งอยู่ตลอดเวลาก็จะแกร็นไม่เจริญเติบโต แต่เด็กที่มีความยืดหยุ่นอ่อนสลวยจะเจริญเติบโตไว

วัฒนธรรมไทยของเราจึงเป็นวัฒนธรรมที่ละเอียดอ่อนลึกซึ้งมาก สอนให้คนอ่อนโยนแต่อย่าอ่อนโยนจนกระทั่งอ่อนแอ ให้อ่อนโยนอย่างพร้อมควรแก่การงาน นั่นคือประโยชน์ของความอ่อนโยน

ที่มา

 

ขออนุโมทนา
และขอบคุณเนื้อหาดีๆจาก จนกท. ที่นำมาฝากกันครับ

 

อนุโมทนาสาธุครับ เคยได้ยินว่าคุณธรรม "ความอ่อนโยน" นำมาซึ่ง "อำนาจ-บารมี"