พระพุทธเจ้าทรงสอนอะไร ?

พระพุทธเจ้าทรงสอนอะไร ?

ความเกิด แก่ เจ็บ ตาย นั้นเป็นทุกข์ ความร่ำไรรำพัน ความไม่สะบายกาย ความไม่สะบายใจ ความขับแค้นใจเป็นทุกข์
ความประสบกับสิ่งไม่เป็นที่รักที่พอใจ ก็เป็นทุกข์ ความพลัดพรากจากสิ่งที่รักที่พอใจก็เป็นทุกข์ มีความปราถนาสิ่งใด
ไม่ได้สิ่งนั้นเป็นทุกข์ ว่าโดยย่ออุปาทานขันธ์ทั้ง ๕ เป็นตัวทุกข์
ขันธ์ทั้ง ๕ นี้เป็นที่ตั้งแห่งความยึดมั่นคือ รูป เวทนา สัญญา สังขาร วิญญาณ มีการจำแนกอย่างนี้ว่า รูป เวทนา สัญญา
สังขาร วิญญาณ นี้ไม่เที่ยง ไม่ใช่ตัวตน สังขารทั้งหลายไม่เที่ยง ธรรมทั้งหลายไม่ใช่ตัวตน
ขันธ์ทั้ง ๕ นี้เป็นของหนัก บุคคลแหละเป็นผู้แบกของหนักพาไป การแบกถือของหนักเป็นความทุกข์ในโลก การสลัด
ของหนักทิ้งลงเสีย เป็นความสุข
เมื่อบุคคลใดเห็นด้วยปัญญาว่า สังขารทั้งปวงไม่เที่ยง สังขารทั้งปวงเป็นทุกข์ ธรรมทั้งปวงเป็นอนัตตา เมื่อนั้นย่อมเหนื่อย
หน่ายในสิ่งที่เป็นทุกข์ นั่นแหละ เป็นทางแห่งพระนิพพานอันสงัด ซึ่งสัตว์ยินดีโดยยาก
บุคคลไม่ควรตามคิดถึงสิ่งที่ล่วงไปแล้ว ด้วยอาลัย และไม่พะวงถึงสิ่งที่ยังมาไม่ถึง สิ่งที่เป็นอดีตก็ละไปแล้ว สิ่งที่เป็น
อนาคตก็ยังไม่มา ผู้ใดเห็นธรรมที่เกิดขึ้นเฉพาะหน้าในที่นั้นๆ อย่างแจ่มแจ้งไม่ง่อนแง่นคลอยแคลน เขาควรพอกพูน
อาการเช่นนั้นไว้ ความเพียรเป็นกิจที่ต้องทำในวันนี้ ใครจะรู้ความตายแม้พรุ่งนี้
พิจารณาสังขาร สังขารคือร่างกายจิตใจ และรูปธรรมนามธรรม ทั้งหมดทั้งสิ้น มันไม่เที่ยง เกิดขึ้นแล้วดับไป มีแล้วหายไป
มันเป็นทุกข์ที่ทนได้ยาก เพราะเกิดขึ้นแล้ว แก่ เจ็บ ตายไป สิ่งทั้งหลายที่เป็นสังขารและไม่ใช่สังขาร ทั้งหมดทั้งสิ้น
ไม่ใช่ตัวไม่ใช่ตน ไม่ควรถือว่าของเรา
ชีวิตเป็นของไม่ยั่งยืน ความตายเป็นของยั่งยืน อันเราจะพึงตายแน่แท้ ชีวิตของเรามีความตายเป็นที่สุดโดยรอบ ชีวิต
เราเป็นของไม่เที่ยง ควรที่จะสังเวชร่างกายอันนี้ มิได้ตั้งอยู่นาน ครั้นปราศจากวิญญาณอันเขาทิ้งเสียแล้ว จักนอนทับ
แผ่นดินประดุจดังว่าท่อนไม้และท่อนฟืน หาประโยชน์มได้......ดังนี้แล

 

ศรีสุทโธ


บาปเวรอันใดไซร้ใครก่อ
ตามติดตนนั้นหนอบ่ละ
ชั่วดีส่งผลให้ได้เหตุ
รับผลแห่งตนสร้างกรรมนั้นคืนสนอง

บุญเดิมเสริมส่งให้ได้ดี
บุญทำยิ่งทวีเพริศพริ้ง
บุญยิ่งมากยิ่งมีความสุข
บุญติดตามไม่ทิ้งเช่นเค้าเงาตน

ตนแลหนอเป็นที่พึ่งแห่งตน
ตนนั้นเพียรประสพผลตนได้
ตนพาตนนั้นไปสู่สุขคติ
ตนนั้นแลประสบทุกข์ตนนั้นพึ่งระวัง

ทุกข์ใดในโลกล้วนอนิจจัง
ทุกข์มีเพราะคาดหวังจักได้
ทุกข์เกิดเพราะหวังผลละโมบ
ทุกข์นั้นจักล่วงได้เพราะพึ่งความเพียร