โลกุตรธรรม ตอนที่ ๘ เรื่อง พระมหาบุรุษรัตน์สิทธัตถะตรัสรู้

ข้อ ๘ เรื่องพระมหาบุรุษรัตน์สิทธัตถะตรัสรู้
<O</O
<O</O

พระมหาบุรุษรัตน์สิทธัตถะ ตรัสรู้ธรรม เข้าถึงธรรม
ได้พระนามใหม่ว่า<O</O
พุทโธ คือ พระพุทธเจ้า<O</O
<O</O
พุทโธ แปลว่า ผู้รู้ ได้แก่ จิตเป็นผู้รู้
เดิมพระองค์ก็มีจิตเป็นผู้รู้<O</O
คนธรรมดาสามัญก็มีจิตเป็นผู้รู้<O</O
ตลอดสัตว์เดรัจฉานก็มีจิตเป็นผู้รู้ <O</O
แต่ไม่เรียกว่า พุทโธ .....เพราะรู้ไม่ทั่วถึง ไม่รู้สิ่งที่สำคัญ อวิชชาคุมจิตอยู่<O</O
<O</O
มีผู้รู้ ก็ต้องมี สิ่งที่ถูกรู้<O</O
จิตของคนธรรมดาสามัญ ก็รู้แต่วิชาความรู้เรื่องในโลก<O</O
รู้อารมณ์ต่างๆที่เข้ามาตามวิถีทางทั้ง ๕ มีตาเป็นต้น ในอัตภาพร่างกายของตนเท่านั้น<O</O
และรู้แล้วติดโดยอำนาจกิเลส คือ ชอบใจอยากได้ยึดถือ<O</O
ไม่รู้เรื่องนอกโลกคือ โลกุตตระธรรมหรือนิพพาน<O</O
กล่าวคือ ไม่รู้จักตัวเอง ไม่รู้เรื่องภายในของตนเอง คือ ไม่รู้อริยสัจจ์ ๔ <O</O
จิตคือผู้รู้ ดังว่านี้ จึงไม่เรียกว่าพุทโธ เป็นพวกอวิชชาหมด<O</O
<O</O
ส่วนจิตของพระมหาบุรุษใหม่นี้ ได้ตรัสรู้ คือ รู้อริยสัจจ์ ๔<O</O
เป็นเรื่องภายในของพระองค์เองนี้<O</O
ทรงรู้ทราบซึ้ง ทั้งส่วนโลกียะเรื่องในโลก ทั้งส่วนโลกุตตระเรื่องนอกโลก<O</O
ไม่ติดอยู่ในโลก พ้นแล้วจากอำนาจวัฏฏะ ๓ คือ กิเลส กรรม วิบาก<O</O
จิตคือผู้รู้ของพระองค์ จึงได้นามใหม่ว่า พุทโธ<O</O
พระพุทธเจ้าเป็นผู้รู้จักตัวของตัวเองแล้ว จึงปัดพวก อนตฺตา ไม่ใช่ตัวตน<O</O
<O</O
อริยสัจจ์นั้น คือ ทุกข์ สมุทัย นิโรธ มรรค<O</O
ที่เรียกว่าอริยสัจจ์ คือ เป็นของจริง เรื่องจริง ตามสภาพของมัน<O</O
เกิดจริง ดับจริง ดีจริง ชั่วจริง เหม็นจริง หอมจริง ของพระอริยชนคนพิเศษ<O</O
ไม่ใช่ของจริง เรื่องจริง ของคนธรรมดาสามัญ<O
โดยอธิบายว่า<O</O
ใครรู้อริยสัจจ์ ๔ นี้ ทราบซึ้งดีแล้ว ก็เป็นอริยบุคคล<O</O
พ้นจากคนธรรมดาสามัญ เป็นพวกพิเศษ(โคตรภูญาณพระโสดา)<O</O
๔ ประการนั้นจึงได้นามว่า อริยสัจจ์ฯ<O</O
<O</O
ข้อต้น คือ ทุกข์<O</O
ทุกข์ แปลว่า ไม่ทนไม่ถาวร<O</O
คือ พวกสังขาร สิ่งซึ่งไหลมาจากเหตุต่างๆ ปรุงให้เกิดเป็นวัตถุต่างๆขึ้น<O</O
ได้แก่ สรรพวัตถุสิ่งต่างๆบรรดามีในโลก ตลอดถึงกายสัตว์และกายคน<O</O
<O</O
สังขาร ตรงกันข้ามกับ อสังขตะ คู่กับอสังขตะ<O</O
อสังขตะปฏิเสธเหตุ ไม่มีผู้สร้าง เป็นธาตุตัวยืน ไม่เกิดไม่ตาย<O</O
คือ ธาตุ ดิน น้ำ ไฟ ลม และจิตของสัตว์โลก แต่เมื่อไปประสมกันเข้า เรียกว่า สังขาร<O</O
ประสมเกิดจากเหตุกลายเป็นของเกิดตาย เกิดดับ<O</O
จิตของสัตว์โลก คนธรรมดาสามัญ เรียกว่าจิตตสังขาร ต้องเกิดตาย<O</O
แต่จิตที่แยกเป็นนิพพานแล้วไม่เกิดไม่ตายต่อไป เป็นพวกนอกโลก ได้แก่ นิโรธสัจจ์<O</O
<O</O
คำว่าทุกข์นี้มีชื่อหลายอย่าง ซึ่งเป็นไวพจน์กัน<O</O
ที่เรียกว่าทุกข์ เพราะไม่ทน ไม่ถาวร<O
เรียกว่าสังขารอีกก็ได้ เพราะเป็นวัตถุตัวผลที่เหตุต่างๆ ปรุงสร้างให้มีให้เป็นขึ้น<O</O
เรียกว่าอารมณ์อีกก็ได้ เพราะเป็นอารมณ์ของจิต เช่นรูป เสียง เป็นต้น<O</O
เข้ามาโดยวิถีทางทั้ง ๕ คือ ตา หู จมูก ลิ้น กาย<O</O
จะเรียกว่ากามวัตถุก็ได้ เพราะอารมณ์ต่างๆฝ่ายข้างดี ก่อให้เกิดราคะตัณหา<O</O
สรุปรวมลงก็คือ โลก (ซึ่งตรงกันข้ามกับโลกุตตระ อสังขตะนอกโลกนั้น)<O</O
เรียกว่าทุกข์ เป็น สิ่งที่ถูกรู้ ของจิตคือผู้รู้<O</O
<O</O
แต่รู้สึกว่าจะกว้างมากเกินไปแล้วที่พูดมานี้ พูดให้แคบเข้ามาอีกก็คือ<O</O
ปัญจขันธ์ ได้แก่ รูป เวทนา สัญญา สังขาร วิญญาณ<O</O
ซึ่งนับว่าเป็นรูปร่างอัตภาพของคน ทุกคนนี้แหละ เรียกว่า ทุกข์<O</O
รวมทั้งอารมณ์ต่างๆ เช่น รูป เสียง กลิ่น รส เป็นต้น<O
ซึ่งเข้ามาโดยวิถีทางทั้ง ๕ มี ตา หู จมูก ฯลฯ เป็นต้น ดังว่านั้นด้วย จัดเป็นทุกข์หมด<O</O
ไม่มีอะไรเที่ยงถาวรอยู่ได้ เกิดขึ้นแล้วแปรเสื่อมไปหมด เป็นอริยสัจจ์ข้อที่ ๑<O</O
<O</O
ข้อที่ ๒ คือ สมุทัย<O</O
หมายถึงต้นเหตุ ซึ่งก่อให้เกิดทุกข์ในข้อ ๑<O</O
สมุทัยตัวเหตุนั้นได้แก่<O</O
ตัณหาความร่านดิ้นรนอยากได้ซึ่งอารมณ์อันเป็นที่ถูกรู้ อันเป็นตัวทุกข์<O</O
ตัณหาเป็นกิเลสตัวแม่บทแห่งบรรดากิเลสทั้งมวล มีอวิชชาความไม่รู้เรื่องเป็นมูลฐาน<O</O
<O</O
ตัณหาแจกแยกไปตามอารมณ์เป็น ๓ คือ กามตัณหา ภวตัณหา วิภวตัณหา<O</O
ข้อ ๑ กามตัณหา ตัณหาในกาม คือความใคร่ความต้องการกาม<O</O
กาม คือ อารมณ์ที่ต้องการ หรือ กามวัตถุที่น่าใคร่ เช่น รูปเสียง กลิ่น รส เป็นต้น<O</O
ข้อ ๒ ภวตัณหา ตัณหาในภพ ๆเครื่องดักกามนั้นได้แก่รูปขันธ์<O
ซึ่งจัดเป็นอัตตภาพร่างกาย ประกอบด้วย อายตนะหรือวิถีทวาร ๕<O</O
คือเช่น ตา หู จมูก เป็นต้นสำหรับดักกามคือ อารมณ์ที่น่ารักใคร่<O</O
ตรงกับสัญโยชน์ข้อรูปราคะ<O</O
ข้อ ๓ วิภวตัณหา ตัณหาในวิภว เครื่องเก็บกักกาม คือ เก็บกักอารมณ์<O</O
ได้แก่ นามขันธ์ ๔ คือ เวทนา สัญญา สังขาร วิญญาณ<O</O
ซึ่งเป็นกิริยากรรมของจิต หรือพลังงานของจิต ติดต่อกับอารมณ์<O</O
ตรงกับสัญโยชน์ข้อ อรูปราคะ<O</O
<O</O
กิเลส คือ ตัณหา ๓ นี้ เป็น สมุทัยเหตุให้เกิดทุกข์ ทั้งภายนอกและภายในเป็นเหตุ<O</O
โดยเป็นเครื่องผูกมัด จิต ผู้รู้ กับ ทุกข์(คืออารมณ์) ซึ่งเป็นสิ่งถูกรู้<O</O
เข้ารวมเป็นอันหนึ่งอันเดียวกัน<O</O
<O</O
จิตคือผู้รู้ ที่เป็นพุทธะหรือพุทโธ รู้อารมณ์อะไรแล้วไม่ติด<O</O
เพราะท่านไม่มีกิเลสเป็นเหตุติด คือ ตัณหาเป็นเครื่องผูกมัดให้ติด<O</O
เรียกสั้นๆว่า รับรู้แต่ไม่รับรอง<O</O
<O</O
ส่วนจิตคือผู้รู้ของคนสามัญไม่ใช่พุทโธ รู้อารมณ์อะไรแล้วติดอยู่กับอารมณ์นั้น<O</O
เพราะมีกิเลสคือตัณหาอุปาทาน จึงพูดกันว่าเป็นทุกข์เฉพาะ<O</O
จิตคือผู้รู้นั้นเป็นตัวสุขไม่ใช่ตัวทุกข์ กิเลสกับอารมณ์ต่างหากเป็นตัวทุกข์<O</O
ไปมัดติดกันเข้าก็เลยกลายเป็นทุกข์ไปด้วยกัน อย่างตักข้าวใส่จานปนอุจจาระ<O</O
จิตคือผู้รู้อย่างนี้เป็นโลกียจิตคือจิตสามัญชน ถูกมัดติดกับทุกข์<O</O
เพราะฉะนั้นจึงว่า ตัณหาเป็นสมุทัยเหตุให้ทุกข์เกิดดังนี้ ฯ <O</O
<O</O
ข้อ ๓ คือ นิโรธ<O</O
นิโรธแปลว่าดับ คือ กิเลสตัณหาซึ่งเป็นเหตุให้เกิดทุกข์ดับไปจากจิต<O</O
จิตหลุดพ้นไปจากอำนาจกิเลสตัณหา<O</O
นิโรธมิได้หมายความว่าจิตดับอย่างมติเลอะเทอะผิดๆของคนบางจำพวก<O</O
นิโรธ หมายถึง จิตคือผู้รู้ บริสุทธิ์หมดจด เพราะกิเลสดับ<O</O
จิตเป็นสันตินิพพานในภาคโลกุตตระ<O</O
<O</O
ตรงกันข้ามกับจิตในข้อ ๑ ข้อ ๒ ปรากฏขึ้น<O</O
นิโรธจิตหรือโลกุตตระจิตถึงแม้ยังเป็นสอุปาทิเสสนิพพานยังครองปัญจขันธ์อยู่ <O</O
นิโรธ จิตผู้รู้นี้ ไม่ติดในอารมณ์กลอกกลิ้งเหมือนน้ำบนใบบัว<O</O
<O</O
นิโรธ ภาษาไทยว่า ดับ ดับเป็นกิริยากรรมของสิ่งหนึ่ง<O</O
ในที่นี้หมายถึงกิริยากรรมของกิเลส <O</O
<O</O
ตัณหาดับไปจากจิต เปิดความบริสุทธิ์แห่งจิตซึ่งประจำเป็นธรรมชาติแห่งจิต<O</O
ให้ปรากฏเด่นขึ้นโดยอำนาจข้อปฏิบัติคือมรรคในข้อ ๔ ต่อไป<O</O
แต่มิได้หมายความว่า<O</O
ข้อปฏิบัติคือมรรคนั้นสร้างความบริสุทธิ์แห่งจิตหรือสันตินิพพานให้เกิดขึ้น<O</O
มรรคเพียงกำจัดให้กิเลสตัณหาหมดไปดับไปเท่านั้น<O</O
ความบริสุทธิ์แห่งจิตหรือสันตินิพพานเขามีอยู่ก่อนแล้ว<O</O
เปรียบเหมือนการซักฟอกมลทินให้หมดไปจากผ้าเครื่องนุ่งห่มฉะนั้น ดังนี้ฯ<O</O
<O</O
ข้อ ๔ มรรค ออกจากคำว่า มคฺโค แปลว่า ทาง<O</O
เราพูดกันว่า มรรค เป็นชื่อของทางเดิน อย่างสถลมรรค ทางถนน<O</O
แต่ในที่นี้หมายถึงกิริยากรรมของจิต<O</O
ปฏิบัติตนเอง เป็นอุบายวิธีทำ ข้อปฏิบัติซักฟอกจิตให้ได้ความบริสุทธิ์เท่าเดิม<O</O
<O</O
มรรค พระองค์ตรัสจัดไว้ โดยกิริยากรรมถึง ๘ ประการ คือ<O</O
๑.สมฺมาทิฏฺฐิ ความเห็นความรู้ถูก คือ<O</O
รู้เห็นอริยสัจจ์ ๔ ทุกข์ สมุทัย นิโรธ มรรค นั้น<O</O
๒ สมฺมาสงฺกปฺโป ความดำริถูก คือ<O</O
ดำริจะออกจากกาม ดำริในอันไม่พยาบาท ดำริในอันไม่เบียดเบียนฯ<O</O
๓. สมฺมาวาจา วจีกรรมถูก คือ เจตนางดเว้นวจีทุจริตฯ<O</O
๔. สมฺมากมฺมนฺโต กายกรรมถูก คือ เจตนางดเว้นกายทุจริตฯ<O</O
๕. สมฺมาอาชีโว เลี้ยงชีพถูกไม่หลอกลวงเขากินฯ<O</O
๖. สมฺมาวายาโม เพียรพยายาม คือ เพียรละความชั่ว ประพฤติความดีฯ<O</O
๗. สมฺมาสติ ตั้งสติไว้ถูกต้อง คือ ตั้งสติไว้ในสติปัฏฐาน ๔ คือ กาย เวทนา จิต ธรรมฯ<O</O
๘. สมฺมาสมาธิ สมาธิถูก คือ เจริญฌาน ๔ ได้แก่ ฌานที่ ๑ ที่ ๒ ที่ ๓ ที่ ๔ ดังนี้<O</O
<O</O
สมฺมาสมาธิ เป็นวิธีแยกจิตออกจากอารมณ์ แล้วจึงรู้เห็นอริยสัจจ์ ๔<O</O
ในมหาจตฺตาริสูตร เอาสมฺมาสมาธิเป็นบทที่ ๑ สมฺมาทิฏฐิเป็นบทที่ ๒<O</O
<O</O
อริยมรรค ๘ ประการเหล่านี้เป็นกิริยากรรมของจิต<O</O
เป็นวิธีการชำระจิตให้บริสุทธิ์ เป็นกิจเพื่อทำความบริสุทธิ์อย่างเดียว<O</O
แต่มีวิธีการทำถึง ๘ ส่วน ๘ ตอนต่างๆกัน ส่วนนั้นต้องทำอย่างนั้นๆไม่เหมือนกัน<O</O
ต้องทำครบทุกส่วนพร้อมเพรียงกัน กระทำตามหน้าที่เป็นมัคคสมังคี<O</O
ต้องพร้อมกันทำ ครบทั้ง ๘ ไม่พร่องไม่เลย เช่น ๗ไม่ได้ ๙ไม่ได้<O</O
<O</O
พระองค์ตรัสจัดไว้พอดีแล้ว อริยมรรค ๘ ส่วน ทางทำจิตให้บริสุทธิ์นี้<O</O
มีเนื้อความพิสดารกว้างขวางมาก ของดไม่ขยายในที่นี้ จะพูดต่อไปเป็นข้ออื่นๆ<O</O
<O</O
พระมหาบุรุษรัตน์สิทธัตถะตรัสรู้อริยสัจจ์ ๔ ดังว่ามานี้ จึงได้พระนามใหม่ว่า พุทโธ<O</O
พระพุทธเจ้า ณ.บัลลังก์ภายใต้ไม้อัสสถะ ซึ่งภายหลังเรียกโพธิพฤกษ์<O</O
ในดิถี วันเพ็ญ ๑๕ ค่ำ แห่งเดือนวิสาขมาสก่อนพุทธศก ๔๖ ปีฯ<O</O
<O</O
<O</O

------- เปมงฺกโร ภิกฺขุ -------- <O</O

ขออนุญาตทำลิงค์มาให้ เผื่อท่านอื่นๆอาจจะยังไม่ได้อ่านตอนก่อนหน้านี้ค่ะ

โลกุตรธรรม ตอนที่ ๑ เรื่องจิตผู้รู้
โลกุตรธรรม ตอนที่ ๒ เรื่องจิตประภัสสร
โลกุตรธรรม ตอนที่ ๓ เรื่องคำปฏิเสธปัดอัตตา
โลกุตรธรรม ตอนที่ ๔ เรื่อง สร้างพระพุทธรูปขึ้นบูชา
โลกุตรธรรม ตอนที่ ๕ เรื่อง สอนให้ช่วยตัวเอง
โลกุตรธรรม ตอนที่ ๖ เรื่อง ประโยชน์ของการศึกษา

ขอขอบคุณและอนุโมทนากับคุณธรรมะสวนังที่กรุณาทำลิงค์บทความของหลวงปู่
ท่านที่สนใจและยังไม่ได้อ่าน เปิดอ่านได้มีประโยชน์มากครับ

ขอเชิญทุกท่านได้โมทนาบุญผ้าป่า ๓ กองบุญร่วมกันครับ
http://palungjit.org/showthrea...=158315&page=3

ศูนย์พุทธศรัทธา
สำนักปฏิบัติพระกรรมฐานสาขาวัดท่าซุง
เพียงท่านแวะชมและโมทนาท่านก็จะได้บุญได้กุศลตามกำลังใจของแต่ละท่าน



<O</O